Kuşların Dili

Uzun zamandır planladığım hatta ilk örneklerinde blog sayfamın Kitap Alıntıları bölümünde yayınladığım kitap tanıtımlarının ilki olarak bu hafta tesadüf eseri sipariş ettiğim ve belleğimde, dimağında iz ve tat bırakan bir eseri sizlerle paylaşmak istiyorum.

Kitabın Künyesi

–Adı: Mantık Al-Tayr (Kuşların Dili)

–Yazarı: Feridüddin Attar

–Çeviri: Ahmet Metin Şahin

–Yayınevi: Irmak Yayınları

–Basım Tarihi: 3. Baskı-2016

–Türü: Tasavvuf

–Sayfa: 336

Tasavvuf edebiyatının başlıca eserlerinden olan Mantık Al-Tayr’da kuşlar konusturularak tasavvufun temellerini, önemli prensiplerini ve tasavvufî yaşam ile inancı anlatılmaktadır.

Kitabın gerçek adının Mantıkü’t-Tayr diye okunması gerekirken Mantık Al -Tayr şeklinde isim çevirisi yapılmıştır. Arapça da iki isimle oluşan ve (ال) rakısı ile yapılan isim tamlamasının okunuşu “Mantıkü’t-Tayr” şeklindedir.

Hazreti Mevlana, eserin yazarı için ‘Attâr, aşkın yedi şehrini gezdi de

Biz, ancak bir sokağının dönemecindeyiz’ demiştir.

Eser beyitlerden oluşan mesnevi tarzında yazılmış bir eserdir. Çevirisi beyit şeklinde olmayıp Nesir (düz yazı) şeklindedir.

Eserde kuşlar aslında gerçek hayatta var olan insan karakterlerine büründürülerek Hüdhüd kuşunun bütün kuşları kuşların padişahı olarak bildirdiği Simurg kuşunu götürme yolculuğu anlatılmaktadır.

Pers mitolojisinde Simurg olarak bilinen kuş Türk Mitolojisinde ki efsanevi Zümrüd-i Anka kuşudur.

Kuşların yolculuğu sırasında aralarında geçen konusmalar gerçek hayattan hikayelerle desteklenmektedir. Bu kitabı iyice okunası yapmıştır.

Kitaptan seçkiler;

-Adem’in toprağını kırk gün, kırk gece yoğurup balçık haline getirdi de sonra emriyle can, o balçıkta karar kıldı. Can, tene girdi, ten bu canla dirildi. Tene akıl verdi de onunla her şeyi görüp anladı. Can, aklı görünce bir görüse, bir sezişe sahip oldu; kendisine bilgi bağışlanınca da her şeyi tanıyıp anlamaya başladı. Bu anlayışa erişince, aczini anlayıp kabullendi, hayretlere dalıp, kulluk etmeye koyuldu!. (19)

– Cennet ehline cennette ilk verilecek yemek ciğerdir. (68)

– Mücevherin rengi soldu mu, kalanı siyah taştan başka birşey değildir. (71)

– Süleyman, o mücevher yüzünden padişah olmuştu ama o mücevher de onun önünü kesti, ayağına bağ oldu! O yüzden peygamber olduğu halde gene de cennete, peygamberlerden tam beş yüz yıl sonra girecek. (72)

– Dünya padişahları bir ateşe benzerler. Onlardan uzak dur! Onlardan uzak olmak daha emniyetlidir! Onun için padişahların yanından “uzaklaş” diyen çavuşlar vardır, yani onlar “Ey padişaha yakın olan, uzaklaş!” der dururlar sana.” (75)

– Hangi gönül, altın aşkıyla dolup, bozulursa o adamın yüzü, kıyamet günü öylece bozulup değişir. (79)

– Eğer sen sevgilinin yüzünü seviyorsan, bil ki senin gönlün, onun yüzünü gösteren parlak bir aynadır. (85)

– Âşık olan kendi canını düşünmez, korumaz. İster zahid, ister kötü bir kişi, canını terkettin, candan geçtin mi âşıksın. (89)

– Ey Meleklerim! İbadetlerinizden size ne bir kâr vardır, ne de bir zarar! Fakat ibadet, topraktan yaratılanların işine yarar, ekmek her zaman aç olan kişiye lazımdır. (116)

– Kurt bile ovada bana tanış gibi davranıyor da bu asi bir köpek gibi olan nefis, bir türlü bana dostluk göstermiyor. (146)

– Bir an olsun gönül huzurundan mahrum oldun mu, derhal gaflet gelir sana erişir, böylece gaflete dalar kalırsın! ( 223)

– Kim bu kitabı okuduysa, gerçek er oldu demektir. Anlayansa muradına erişti, dileğini, isteğini buldu demektir. Şekle gönül verenler, benim sözlerimin içinde boğulmuşlardır. Mana ehliyse, tam benim sırlarıma ermiş yiğitler, er olanlardır. (322)

Yüce Allah, Kuran-ı Kerim’de Neml Suresi 16. Ayette mealen “Süleyman Davud’un yerine geçti. Dedi ki; “Ey insanlar! Bize kuşların dili öğretildi ve her şeyden verildi. İşte bu,apaçık üstünlüktür” buyurmuştur.

Son olarak kitabı okumanızı ve üzerine düşünmenizi tavsiye ederim.

#ismailFR